درس 13 – جمع بستن اسامی در زبان روسی

به درس 13 از مجموعه آموزش زبان روسی برای نوآموزان خوش آمدید. در این درس می خواهیم در مورد حالت جمع اسامی در زبان روسی صحبت کنیم.

ساختار جمع بستن اسامی در زبان فارسی بسیار ساده است. در بیشتر موارد کافیست پسوند “ها” را به اسامی اضافه کنید و شکل جمع آنها را بسازید. در زبان روسی جمع بستن اسامی کمی پیچیده تر از آن است. پس باید دقت زیادی به این بخش داشته باشید و قواعد این بخش را به خوبی یاد بگیرید. این بخش ممکن است در ابتدا به نظر شما گیج کننده برسد اما با تمرین می فهمید که ساده است. (احتمالا نیاز است این درس را بیش از یک بار بخوانید)

قواعد جمع بستن اسامی در زبان روسی

پیش از اشاره به این قواعد باید بدانید که قواعد گفته شده در این بخش تنها مربوط به حالت فاعلی از اسامی روسی است. البته نیازی نیست فعلا درگیر این مسئله شوید که حالت فاعلی چه معنایی دارد. در این مورد به صورت مفصل در درس های آینده صحبت خواهیم کرد.

برای جمع بستن اسامی در زبان روسی (در حالت فاعلی) از یکی از حروف “и”, “ы”, “я”  یا  “а” استفاده می کنیم. این کار با قواعد زیر صورت می گیرد:

برای اسامی مذکر

اگر اسم مذکر به حرف بی صدا ختم می شد، کافیست حرف “ы” را به انتهای اسم اضافه کنید (با یک استثنا که در پایین به آن اشاره می کنیم). به مثال های زیر توجه کنید:

🔊 банан – бананы  (موزه / موزه ها)

🔊 театр – театры (تئاتر / تئاترها)

برای اسامی مذکر که به حروف “й” یا “ь” ختم می شوند، باید حرف آخر را (“й” یا “ь”) با حرف “и” جایگزین کنید. به مثال های زیر توجه کنید:

🔊 музей – музеи  (موزه / موزه ها)

🔊 писатель – писатели (نویسنده / نویسنده ها)

استثنا برای اسامی مذکر

اسامی مذکری که به یکی از حروف بی صدای ж, -ч, -щ, -ц, -к, -х, -г- ختم می شوند، برای جمع بستن اسم به انتهای آن حرف “и-” را اضافه می کنیم. (مثل حروف “й” یا “ь”) به مثال های زیر توجه کنید:

🔊 диалог – диалоги  (گفت و گو / گفت و گوها)

🔊 парк – парки (پارک / پارک ها)

برای اسامی مونث

برای اسامی مونثی که به a- ختم می شوند، حرف a- با حرف ы- جایگزین می شود (با یک استثنا که در پایین به آن اشاره می کنیم.) به مثال های زیر توجه کنید:

🔊 улица – улицы  (خیابان / خیابان ها)
🔊 проблема – проблемы  (مشکل / مشکلات)

برای اسامی که به я- یا ь- ختم می شوند حرف آخر (я- یا ь-) با и- جایگزین می شود. به مثال های زیر توجه کنید:

🔊 вишня – вишни  (گیلاس / گیلاس ها)
🔊 дверь – двери (در / درها)

استثنا برای اسامی مونث

اگر حرف قبل از –a در اسم مونث یکی از حروف بی صدای ж, -ч, -щ, -ц, -к, -х, -г- باشد. برای جمع بستن اسم به انتهای آن حرف “и-” را اضافه می کنیم. به مثال های زیر توجه کنید:

🔊 книга – книги  (کتاب / کتاب ها)
🔊 открытка – открытки (کارت / کارت ها)

 

برای اسامی خنثی

برای اسامی که به o- ختم می شوند، o- به a-  تبدیل می شود. به مثال های زیر توجه کنید:

🔊 окно – окна  (پنجره / پنجره ها)
🔊 кресло – кресла (صندلی / صندلی ها)

در اسامی که به e- ختم می شوند، e- به я- تبدیل خواهد شد. به مثال های زیر توجه کنید:

🔊 море – моря (دریا / دریا ها)
🔊 здание – здания (ساختمان / ساختمان ها)

نکته: تعدادی استثنا هم برای این قوانین وجود دارد که می توانید در بخش گرامری “جمع بستن اسامی در زبان روسی” آنها را ببنید.

خلاصه

چون قوانین گفته شده در نگاه اول پیچیده به نظر می رسد خلاصه آن را در جدول زیر قرار می دهیم تا درک بهتری نسبت به آنها داشته باشید.

حرف تبدیل شده	حرف اضافه شده	آخرین حرف اسم	جنسیت اسامی
ы-		حروف بی صدا (به جز موارد استثنا)	مذکر
		a-	مونث
	и-	й / ь	مذکر
		ж, -ч, -щ, -ц, -к, -х, -г-
		я / -ь-	مونث
		жа, -чa, -ща,-ша, -ка, ха, -га-
a-		o-	خنثی
я-		e-

تمرین: جنسیت اسامی زیر را تشخیص داده (برای اسامی که ممکن است مذکر یا مونث باشند تشخیص همین موضوع کافیست) و سپس حالت آنها را بسازید:

стол

словарь

музей

гений

дверь

деревня

история

поле

здание

кресло

آموزش زبان روسی برای نوآموزان				آزمون ها
درس 1	درس 2	درس 3	درس 4	درس های 1 تا 4
درس 5	درس 6	درس 7	درس 8	درس های 5 تا 8
درس 9	درس 10	درس 11	درس 12
درس 13	درس 14	درس 15	درس 16
درس 17	درس 18