حالت امری در زبان فرانسه
از حالت امری یا impératif در زبان فرانسه برای اعلام درخواست یا دستور، وقتی که به طور مستقیم به افراد داده می شود، استفاده می شود. با توجه به خطابی بودن حالت امری، شکل امری تنها در دوم شخص مفرد (tu) و دوم شخص جمع (nous) وجود دارد.
کاربردها
برای دستور دادن مستقیم برای انجام کاری. به مثال های زیر توجه کنید:
Arrêtez ! (بایست!)
Montez ! (سوار شو!)
Conduisez-moi à la gare ! (من را به ایستگاه برسان!)
گاهی ما خودمان را هم در شکل امری مورد اشاره قرار می دهیم و حالت امری به صورت اول شخص جمع می سازیم. به مثال زیر توجه کنید:
Allons-y ! (بزن بریم! / بریم!)
ساختار گرامری
دوم شخص مفرد (tu)
برای ساختن حالت امری در دوم شخص مفرد ما از فعل صرف شده در زمان حال به صورت اول شخص مفرد استفاده می کنیم و ضمیر را حذف می کنیم. این بدان معناست که افعال er به e ختم می شوند و بقیه انواع افعال به s. (برای افعال بی قاعده به جدول افعال بی قاعده مراجعه کنید.) به مثال های زیر توجه کنید:
parler – Parle ! (حرف بزن!)
finir – Finis ! (تمام کن!)
vendre – Vends ! (بفروش!)
اول شخص جمع (nous)
در حالت امری اول شخص جمع فعل دقیقا به صورت اول شخص جمع صرف می شود. این بدان معناست که افعال er و re و افعال بی قاعده همه ons می گیرند و افعال ir که مشابه finir هستند issons می گیرند. طبیعتا ضمیر حذف می شود. به مثال های زیر توجه کنید:
parler – Parlons ! (بیا حرف بزنیم!)
finir – Finissons ! (بیا تمام کنیم!)
vendre – Vendons ! (بیا بفروشیم!)
دوم شخص جمع (vous)
در حالت امری دوم شخص جمع نیز فعل دقیقا به صورت دوم شخص جمع صرف می شود. این بدان معناست که برای افعال er، re و افعال بی قاعده ez به فعل اضافه می کنیم و برای افعال ir مشابه finir به فعل issez اضافه می کنیم. ضمیر هم حذف می شود. به مثال های زیر توجه کنید:
parler – Parlez ! (حرف بزنید!)
finir – Finissez ! (تمام کنید!)
vendre – Vendez ! (بفروشید!)
از این شکل برای درخواست های محترمانه هم استفاده می شود. به مثال های زیر توجه کنید:
Attendez, madame. (منتظر بمانید، خانم!)
Veuillez vous asseoir. (لطفا بنشینید!)
افعال انعکاسی
برای جملات مثبت با افعال انعکاسی، فعل اول می آید و پس از آن از حالت قوی ضمیر انعکاسی استفاده می کنیم. در مقابل در جملات امری منفی از ضمایر انعکاسی ضعیف استفاده می شود. (برای اطلاع از تفاوت ضمایر انعکاسی قوی و ضعیف به درس ضمایر انعکاسی مراجعه کنید.) به مثال های زیر توجه کنید:
Lève-toi !/Ne te lève pas ! (بایست! / نایست!)
Levons-nous !/Ne nous levons pas ! (بیا بایستیم! / بیا نایستیم!)
استثناها
برخی افعال حالت امری بی قاعده دارند. این افعال در جدول زیر معرفی می شوند:
مصدر |
معنای فارسی |
حالت امری |
aller |
رفتن |
va, allons, allez |
avoir |
داشتن |
aie, ayons, ayez |
être |
بودن |
sois, soyons, soyez |
savoir |
دانستن |
sache, sachons, sachez |
vouloir |
خواستن |
veuille, veuillons, veuillez |
اگر ضمیر قیدی y بعد از یک فعل امری که به حرف صدادار ختم می شود بیاید، یک s به فعل اضافه می کنیم تا ادا کردن آن ساده تر شود. به مثال زیر توجه کنید:
Vas-y ! (برو)