زمان آینده در گذشته در زبان ترکی استانبولی
زمان آینده در گذشته در زبان ترکی استانبولی را میتوان در فارسی به صورت عبارت «قرار بود …» معادل کرد. کاربرد این فعل بیان اعمالی است که در گذشته برنامه ریزی کرده بودیم که انجام دهیم اما به هر دلیلی آن اتفاق رخ نداده است.
حالت مثبت
برای ساختن این زمان در حالت مثبت، ابتدا باید پسوندهای آینده -ecek/-acakرا به بن فعل وصل کنیم. بن فعل با حذف کردن پسوندهای mak/mek از مصدر فعل حاصل میشود، برای مثال بن فعل yazmak میشود yaz. بعد از آن پسوند گذشته -ti/-tı و شناسه به بن فعل اضافه میشود.
در جدول زیر، صرف فعل پاک کردن (silmek) در زمان آینده در گذشته آمده است:
قرار بود پاک کنیم | silecektik | قرار بود پاک کنم | silecektim |
قرار بود پاک کنید | silecektiniz | قرار بود پاک کنی | silecektin |
قرار بود پاک کنند | silecektiler | قرار بود پاک کند | silecekti |
حالت منفی
برای منفی کردن این زمان باید پسوند آینده را منفی کنیم یعنی یکی از پسوندهای -meyecek/-mayacak را به بن فعل متصل کنیم. بعد از آن هم پسوندهای گذشته و شناسه به فعل میچسبند.
در جدول زیر، صرف فعل تلفن زدن (aramak) در زمان آینده در گذشته در حالت منفی آمده است:
قرار نبود تلفن کنیم | aramayacaktık | قرار نبود تلفن کنم | aramayacaktım |
قرار نبود تلفن کنید | aramayacaktınız | قرار نبود تلفن کنی | aramayacaktın |
قرار نبود تلفن کنند | aramayacaktılar | قرار نبود تلفن کند | aramayacaktı |
سوالی مثبت و منفی
برای سوالی مثبت و منفی، کافی است بعد از فعل مثبت و منفی پسوند پرسشی mi/-mı به علاوه y میانجی و پسوند گذشته و شناسه را بیاورید، مثلا:
?uyuyacak mıydım (قرار بود بخوابم؟)
?bitirmeyecek miydim (قرار نبود تمام کنم؟)
آینده در گذشته نقلی
این زمان مانند زمان آینده در گذشته در زبان فارسی معادل ندارد. از این زمان برای بیان عملی که قرار بود انجام شود استفاده میشود. منتها در این زمان ما از وقوع یا عدم وقوع عمل مطمئن نیستیم و تنها داریم چیزی که شنیدهایم نقل قول میکنیم.
حالت مثبت
برای ساختن این زمان در حالت مثبت، ابتدا باید پسوندهای آینده -ecek/-acakرا به بن فعل وصل کنیم. بن فعل با حذف کردن پسوندهای mak/mek از مصدر فعل حاصل میشود، برای مثال بن فعل yazmak میشود yaz. بعد از آن پسوند نقلی miş/-mış و شناسه به بن فعل اضافه میشود.
در جدول زیر، صرف فعل صحبت کردن (konuşmak) در زمان آینده در گذشته نقلی آمده است:
قرار بوده صحبت کنیم | konuşacakmışız | قرار بوده صحبت کنم | konuşacakmışım |
قرار بوده صحبت کنید | konuşacakmışsınız | قرار بوده صحبت کنی | konuşacakmışsın |
قرار بوده صحبت کنند | konuşacaklarmış | قرار بوده صحبت کند | konuşacakmış |
حالت منفی
برای منفی کردن این زمان، کافی است پسوند meyecek/-mayacak را به بن فعل متصل کنید و بعد از آن پسوند نقلی و شناسه را بیاورید.
در جدول زیر، صرف فعل گرفتن (tutmak) در زمان آینده در گذشته نقلی در حالت منفی آمده است:
قرار نبود تلفن کنیم | tutmayacakmışız | قرار نبود تلفن کنم | tutmayacakmışım |
قرار نبود تلفن کنید | aramayacaktınız | قرار نبود تلفن کنی | tutmayacakmışsın |
قرار نبود تلفن کنند | aramayacaktınız | قرار نبود تلفن کند | tutmayacakmış |